Mục Lục
Mỗi dịp xuân về, mùng bảy tháng Giêng, vùng đất Tiên Sơn, Hà Nam lại rộn ràng khai hội một trong những lễ hội mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa nông nghiệp nhất của Việt Nam. Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn không chỉ là một nghi thức cầu mùa đơn thuần mà còn là sự tái hiện trang trọng truyền thống “Dĩ nông vi bản” – lấy nông nghiệp làm gốc rễ quốc gia. Hãy cùng khám phá nguồn gốc lịch sử, ý nghĩa nhân văn và không khí linh thiêng của lễ hội độc đáo này.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn tái hiện nghi lễ vua Lê cày ruộng, cầu cho quốc thái dân an
Nguồn gốc lịch sử và ý nghĩa khuyến nông
Các nghi thức linh thiêng trong ngày khai hội
Phần lễ của Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được tổ chức vô cùng trang trọng và thành kính. Nghi thức bắt đầu bằng việc rước trống, rước linh vị vua Lê Đại Hành từ chùa Long Đọi Sơn xuống chân núi. Đoàn rước này sau đó nhập vào đoàn rước Thành Hoàng Làng và tổ nghề trống Đọi Tam, tạo thành đoàn rước uy nghiêm tiến về khu ruộng lịch sử.

Nghi thức rước linh vị vua Lê Đại Hành tại Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn
Nghi lễ bái yết Thần nông là phần quan trọng nhất, cầu xin một năm mới mùa màng bội thu, nhân khang vật thịnh. Sau khi dâng hương, bô lão được chọn “vào vai” vua Lê Đại Hành sẽ thực hiện nghi lễ nhập linh khí quân vương, bước xuống đồng đi những sá cày đầu tiên, mở đầu cho một năm sản xuất mới đầy hy vọng.
Giá trị văn hóa và hoạt động cộng đồng
Giáo dục truyền thống và gắn kết cộng đồng
Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn có giá trị giáo dục sâu sắc đối với thế hệ trẻ. Việc chứng kiến và tham gia lễ hội giúp con cháu hiểu hơn về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” và ý nghĩa của lao động nông nghiệp. Hành động của các lãnh đạo địa phương cùng bô lão xuống đồng cày ruộng là hình ảnh sống động về sự đồng lòng, gắn kết giữa chính quyền và người dân.
Không chỉ cầu mong cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, lễ hội còn là dịp để cộng đồng tụ họp, giao lưu, củng cố tình làng nghĩa xóm. Tinh thần này tạo ra nguồn năng lượng tích cực, giúp người dân bước vào năm mới với niềm tin và sự lạc quan.
Sôi động phần hội với các trò chơi dân gian
Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, phần hội của Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn cũng diễn ra vô cùng sôi nổi với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao truyền thống. Các trò chơi dân gian như đánh đu, bịt mắt bắt dê, đi cầu khỉ, và đặc biệt là giải vật tịch điền thu hút đông đảo người tham gia.
Các hội thi như thi vẽ trang trí trâu, làm bánh dày của các dòng họ làng Đọi Tam cũng là điểm nhấn độc đáo. Ngoài ra, các gian hàng trưng bày sản phẩm nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp tiêu biểu của tỉnh Hà Nam giúp quảng bá và phát triển kinh tế địa phương, mang lại không khí tưng bừng, rộn ràng cho lễ hội.

Những chú trâu đoạt giải còn được chọn tham gia nghi thức cày Tịch điền trang trọng vào ngày khai hội
Tổng kết
Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn là một di sản văn hóa quý báu, nơi hội tụ ý nghĩa lịch sử, tinh thần “Dĩ nông vi bản” và niềm tin phồn thịnh của người dân. Lễ hội không chỉ tái hiện một mỹ tục cao đẹp mà còn là cầu nối truyền thống, khơi dậy tình yêu lao động và văn hóa dân tộc trong mỗi người con đất Việt.
Nếu có dịp du xuân, đừng bỏ lỡ cơ hội về Hà Nam để hòa mình vào không khí linh thiêng và sôi động của Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn.
Hãy theo dõi website Nhà văn hoá Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh để khám phá thêm nhiều tin tức thú vị về văn hóa, truyền thống Việt Nam.
Nhà văn hoá Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh
Cơ sở 1:
Địa chỉ: 188-192-194 Lý Chính Thắng, Phường Nhiêu Lộc, Thành phố Hồ Chí Minh
(Đang thực hiện Dự án xây mới)
Cơ sở 2:
Địa chỉ: 02 Nguyễn Đổng Chi, Phường Tân Mỹ, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 39 39 3020 (bấm số nội bộ 101 hoặc 102)
Cơ sở Phan Xích Long :
Địa chỉ: 1L Phan Xích Long,Phường Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh.
Điện thoại: 028 39 31 6447 – 028 39 31 4661
Cơ sở Võ Thị Sáu:
Địa chỉ: 71 Võ Thị Sáu, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 39 31 6163
