LỄ HỘI KHAI ẤN ĐỀN TRẦN – NÉT VĂN HÓA TÂM LINH ĐẦU XUÂN KHÔNG THỂ BỎ LỠ

Lễ hội khai ấn đền Trần là một trong những nghi lễ đầu xuân linh thiêng và lâu đời bậc nhất tại Việt Nam, thu hút hàng vạn người dân về chiêm bái mỗi năm. Hãy cùng Nhà Văn hóa Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh tìm hiểu đầy đủ về nguồn gốc, nghi thức và giá trị văn hóa sâu sắc của khai ấn đền Trần Nam Định, cũng như những hoạt động đặc sắc tại lễ hội đền Trần Nam Định ngay trong bài viết dưới đây.

Lễ hội khai ấn đền Trần là gì?

Lễ hội khai ấn đền Trần là một nghi lễ truyền thống nổi bật, diễn ra hàng năm tại khu di tích Đền Trần – Chùa Tháp, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, nơi thờ các vua Trần và Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. Đây là sự kiện tâm linh đặc sắc đầu xuân, thu hút hàng vạn người dân và du khách thập phương đến tham dự.

Lễ hội khai ấn đền Trần là một nghi lễ truyền thống nổi bật, diễn ra hàng năm tại khu di tích Đền Trần – Chùa Tháp

Nghi lễ khai ấn đền Trần Nam Định bắt đầu từ đêm 14 đến rạng sáng ngày 15 tháng Giêng âm lịch. Trong không khí trang nghiêm và linh thiêng, nghi thức chính gồm rước kiệu ấn, lễ khai ấn và phát ấn cho nhân dân. Lá ấn được xem là biểu tượng của “Tích phúc vô cương” mang ý nghĩa cầu tài lộc, bình an, thăng tiến trong sự nghiệp.

Không chỉ mang yếu tố tín ngưỡng, lễ hội đền Trần Nam Định còn là dịp để tưởng nhớ công lao của triều Trần, một triều đại anh hùng trong lịch sử dân tộc, đồng thời gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống qua nhiều thế hệ.

Lịch sử và giá trị truyền thống của lễ hội

Lễ hội khai ấn đền Trần bắt nguồn từ thời nhà Trần – một trong những triều đại huy hoàng của lịch sử Việt Nam. Theo sử sách ghi lại, sau mỗi dịp Tết Nguyên đán, các vua Trần sẽ tổ chức nghi lễ khai ấn để mở đầu năm mới, thể hiện ý chí làm việc vì dân, vì nước. Lễ khai ấn mang ý nghĩa trang trọng trong việc trao quyền hành, ban chức tước và khích lệ tinh thần quan lại bắt đầu một năm cống hiến.

Lễ hội khai ấn đền Trần bắt nguồn từ thời nhà Trần

Trải qua nhiều thế kỷ, nghi lễ này dần mai một và đến năm 2004, tỉnh Nam Định đã chính thức phục dựng lại lễ hội với đầy đủ nghi thức cổ truyền. Hình ảnh lá ấn với dòng chữ “Tích phúc vô cương” không chỉ là biểu tượng của sự may mắn, mà còn gửi gắm thông điệp về đức độ, phúc lành và sự trân trọng đạo lý trong cuộc sống.

Lễ hội đền Trần Nam Định ngày nay không chỉ là dịp tín ngưỡng tâm linh, mà còn là cơ hội để người dân tưởng nhớ tiền nhân, bày tỏ lòng biết ơn với triều đại từng làm rạng danh non sông. Đây cũng là một biểu tượng sinh động cho tinh thần “uống nước nhớ nguồn” và lòng tự hào dân tộc của người Việt.

Thời gian diễn ra lễ hội khai ấn đền Trần

Lễ hội khai ấn đền Trần thường diễn ra từ ngày 11 đến 16 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Trong năm 2025, lễ hội sẽ được tổ chức từ ngày 8 đến 13/2 dương lịch tại đền Trần Nam Định, thu hút hàng chục nghìn lượt du khách và người dân về tham dự.

Lễ hội khai ấn đền Trần thường diễn ra từ ngày 11 đến 16 tháng Giêng âm lịch hằng năm

Nghi lễ quan trọng nhất là khai ấn đền Trần Nam Định, được tiến hành vào đêm 14 tháng Giêng, và bắt đầu phát ấn rộng rãi cho người dân từ rạng sáng 15 tháng Giêng. Đây là thời khắc linh thiêng, nhiều người tin rằng nếu xin được ấn đầu năm, cả năm sẽ gặp may mắn, công việc hanh thông, học hành đỗ đạt.

Bên cạnh đó, lễ hội đền Trần Nam Định còn có nhiều hoạt động nghi lễ đặc sắc như:

• Lễ rước kiệu Ngọc Lộ (ngày 11 tháng Giêng): tái hiện hình ảnh vua Trần ra trận.
• Lễ rước nước – tế cá (ngày 12 tháng Giêng): thể hiện tín ngưỡng cầu mùa và tri ân thiên nhiên.
• Lễ dâng hương tưởng niệm các vị vua Trần, anh hùng dân tộc.

Tất cả nghi lễ đều được chuẩn bị kỹ lưỡng, tổ chức trang nghiêm, mang đậm màu sắc truyền thống, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Ý nghĩa sâu sắc của lễ hội khai ấn

Lễ hội khai ấn đền Trần không chỉ đơn thuần là một nghi lễ tín ngưỡng, mà còn mang đậm giá trị tinh thần, văn hóa và lịch sử sâu sắc. Nghi lễ khai ấn đền Trần Nam Định thể hiện khát vọng cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, gia đình an khang thịnh vượng. Đây là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính với các vua Trần – những người anh hùng dân tộc đã có công lớn trong việc giữ nước, lập nước.

Nghi lễ khai ấn đền Trần Nam Định thể hiện khát vọng cầu cho quốc thái dân an

Qua từng nghi thức trang trọng, người Việt được nhắc nhở về đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, gìn giữ hào khí Đông A – tinh thần quật cường, đoàn kết, yêu nước của triều đại Trần. Lá ấn “Tích phúc vô cương” được xem là biểu tượng thiêng liêng, mang theo niềm tin về sự phúc lộc và chính trực trong hành xử, làm việc, học hành.

Không chỉ có ý nghĩa tâm linh, lễ hội đền Trần Nam Định còn tạo ra một không gian kết nối cộng đồng, giúp thế hệ trẻ hiểu và tự hào hơn về cội nguồn dân tộc. Đây cũng là dịp để giáo dục truyền thống, nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước qua trải nghiệm văn hóa sống động, ý nghĩa.

Hoạt động nổi bật bên lề lễ hội

Bên cạnh nghi thức lễ hội khai ấn đền Trần, mỗi năm du khách còn được hòa mình vào chuỗi hoạt động văn hóa – nghệ thuật đặc sắc diễn ra suốt lễ hội. Đây là phần không thể thiếu, góp phần làm nên không khí sôi động, gần gũi và giàu bản sắc dân tộc.

Các trò chơi dân gian truyền thống như chọi gà, cờ người, ném còn, kéo co, bịt mắt bắt dê thu hút cả người lớn lẫn trẻ em tham gia cổ vũ. Những màn múa lân – sư – rồng hoành tráng được tổ chức ngay tại sân đền, mang đến không khí tưng bừng, rộn rã đầu năm.

Hoạt động nổi bật bên lề lễ hội

Ban tổ chức cũng chú trọng bố trí lực lượng an ninh, giữ gìn trật tự, phân luồng giao thông hợp lý và tăng cường hướng dẫn tại chỗ. Nhờ vậy, lễ hội đền Trần Nam Định ngày càng trở nên văn minh, an toàn và xứng đáng là điểm hẹn văn hóa đầu xuân được yêu thích bậc nhất miền Bắc.

Kết 

Lễ hội khai ấn đền Trần không chỉ là một nghi thức tâm linh đầu xuân, mà còn là biểu tượng sống động của truyền thống văn hóa – lịch sử Việt Nam. Với ý nghĩa cầu phúc, cầu an, cầu công danh sự nghiệp và ghi nhớ công lao của triều đại nhà Trần, lễ hội trở thành điểm hẹn linh thiêng được người dân cả nước hướng về mỗi dịp rằm tháng Giêng.

Không dừng lại ở giá trị tín ngưỡng, lễ hội khai ấn đền Trần diễn ra ở đầu năm còn mang đến những trải nghiệm đa dạng về không gian văn hóa, nghệ thuật dân gian và hoạt động cộng đồng. Nơi đây, từng nghi lễ, từng lá ấn như chứa đựng lời chúc phúc, lời nhắc nhở về đạo lý sống nhân văn và lòng biết ơn sâu sắc với tổ tiên.

Với sự tổ chức ngày càng chuyên nghiệp, văn minh và hấp dẫn, khai an đền Trần Nam Định và lễ hội đền Trần Nam Định không chỉ thu hút hàng vạn người dân trong nước mà còn để lại ấn tượng đẹp trong lòng du khách quốc tế.

Nếu bạn yêu văn hóa truyền thống, muốn khởi đầu năm mới với những điều may mắn và tốt đẹp, đừng bỏ lỡ dịp tham dự lễ hội khai ấn đền Trần.

NHÀ VĂN HÓA PHỤ NỮ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Cơ sở 1:

Địa chỉ: 188-192-194 Lý Chính Thắng, Phường Nhiêu Lộc, Thành phố  Hồ Chí Minh

(Đang thực hiện Dự án xây mới) 

Cơ sở 2:

Địa chỉ: 02 Nguyễn Đổng Chi, Phường Tân Mỹ, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 028 39 39 3020 (bấm số nội bộ 101 hoặc 102)

Cơ sở Phan Xích Long: 

Địa chỉ: 1L Phan Xích Long, Phường Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 028 39 31 6447 – 028 39 31 4661

Cơ sở Võ Thị Sáu: 

Địa chỉ: 71 Võ Thị Sáu, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 028 39 31 6163